Bülten #48: Bilgiyi arama davranışı-3
ekran boyutlarının davranışlara etkisi, çok sekmenin arkasındaki gizem..
Bültene hoş geldin 👋
Bu sayıda mini serimizin son bölümündeyiz: “Bilgiyi arama davranışları”nı bir sürelik noktalıyoruz. İlk sayıda insanların bilgiyi arama yetilerini ve online okuma alışkanlıklarını konuşup, ikinci sayıda son 22 senede bilgiyi arama davranışının nasıl değiştiğinden ve basitliğin gerekliliğinden bahsetmiştik. Bu son sayıda da ekran boyutlarının bilgiyi arama davranışları üzerindeki etkisi ve bir sürü sekmeyi açık tutma motivasyonu üzerinde duracağız.
Bu konu beni insan-bilgisayar etkileşimi (human-computer interaction) hakkında çok şey öğrenmem gerektiğine de güzel bir şekilde ikna etti, önümüzdeki dönemde üzerine düşebileceğim bir başlık oldu — belki de hemen bu seriden sonra 🌞 Bu arada görmediyseniz Tureng’in yeni tasarımı baya güzel olmuş, quizlerdir günün/haftanın içeriğidir, popüler aramalardır.. Konumuzla ucundan ilişkili diye bir bahsetmek istedim.
İyi internetler!
Burcu
Bilgiyi arama davranışı-3
Bilgiyi arama davranışı meğer öğrendikçe öğrenilebilecek dipsiz bir kuyuymuş. Bilgi mimarisi ana başlığı altında ele alınan bu konuda envai çeşit araştırma, gözlem, makale ve blog var — safi bilgiyi arama üzerine kurulmuş danışmanlık organizasyonları bile gördüm, değer önermeleri “kompleks bilgiyi organize etme, yönetme ve sunmaya dair daha iyi yollar biliyoruz” olan. Konuya dair olabildiğince basit, önemli ve hap formatında bilgiyi sizlerle de paylaşmaya gayret ettim ki genel bir fikrimiz olsun, düşünce süreçlerimize bir yerden tutunsun.
Büyük cihazlar = önemli işler
Hiç bir şeyi yapmaya mobilde başlayıp, laptopta devam ettiğiniz oluyor mu?
Bazı nüfusça büyük ülkelerde insanların bir kısmının birincil ve tek bilgiye ulaşma yolunun mobil cihazlar olduğunu biliyoruz, Amerika’da bu oran %17’yken, Hindistan ve Çin gibi ülkelerde sayı çok daha fazla. Daha büyük ekranlı cihazlara erişimi olan kişiler dahi “cihaz tembelliği” yaparak devamlı yanında olan telefonlarını kullanmaya eğilimli oluyor. Peki bir noktada büyük ekranları kullanmayı bırakacak mıyız?
50 katılımcıyla günlük tutma yöntemiyle yapılan bir araştırmada anlaşılmış ki katılımcılar bilgisayarlarını daha çok önemli buldukları aktiviteleri yapmak için kullanmışlar. Yapılan bu aktivitelerin cihazlara göre zorluk seviyelerine bakıldığındaysa mobil cihazlarda yapılanların daha kolay olarak değerlendirildiği görülmüş: Araştırma ekibine göre bunun temel sebebi mobil kullanılabilirliğin çok daha iyi olması değil, görece kolay şeyleri yaparken mobilin tercih sebebi olması. Zor şeyleri yaparken büyük ekranların tercih edilmesini de genel olarak şu motivasyonlara bağlamışlar:
Hata yapmaktan kaçılma eğilimi,
Birden fazla bilgi kaynağını aynı anda tüketme ihtiyacı,
Daha fazla içeriğin bir arada görülmesi, daha az hatırlama ihtiyacı ve daha az bilişsel yük,
Dikkat dağıtabilecek dış etkenlerden daha rahat kaçınabilme.
Şu an telefonumuzu kullanarak kredi de çekebiliriz, ev de alabiliriz aslında, son 10 yılda mobil kullanılabilirlik inanılmaz gelişti. Ama özellikle 18 yaş üstü kesim sanırım eski deneyimlerinden yola çıkarak bu cihaz boylarına hala belirli konularda biraz mesafeli. Eğer geliştirdiğimiz ürünün ya da websitesinin mobil trafiği bariz azsa, aradığımız personaya mobile-first bir stratejiyle ulaşamayacak olabiliriz. Bu kullanıcılarla derinlemesine araştırmalar yapıp seçimlerinin sebeplerini anlamaya çalışmak faydalı olacaktır.
Onlarca sekme çılgınlığı
Siz de benim gibi sürekli bir sürü sekmeyi açık tutmayı seviyor musunuz? İki çeşit insan var galiba, sıfır sekme ve 100 sekme gibi. Arası vardır gibi gelmiyor niyeyse, öyle kesin bir uçurum var gibi hissediyorum. Benim motivasyonum “zaten her gün hepsine bakıyorum, aç kapa aç kapa yapmanın ne faydası var” oluyor. Biraz da aklımdaki belirli konuları gruplama şeklime göre sekmelerimi gruplamak hoşuma gidiyor, kendimce ne nerdeydi’yi arama süremi azaltmış oluyorum.
Benim bu yaptığımın literatürdeki karşılığı “paralel tarama” (parallel browsing)miş: Her bir sekmenin belirli bir konuyla alakalı ve tek bir siteden olduğu, sekmelerin birbiriyle bir ilişkisi olmayan, her yeni iş için tek bir yeni sekmenin açıldığı davranış. Açılan sekmeler durum göre uzun süre açık kalabiliyor ve yapılacak iş tamamlandığında kapatılıyor.
Bir de “park etme” (page parking) var. Bir sürü sekmenin aynı işi yapmak için açılmış olması, tek bir siteden bir sürü farklı sekmeye dağılmak, genelde bu farklı sekmelerin içeriğinin aynı olması ve niyetin aralarından seçim yapmak olması bu davranışın genel karakteristiği. Sekmelere kısaca bir göz atılıyor ve biri ya da birkaçı seçilip diğerleri kapatılıyor.
Yeni neslin park etme yöntemini bolca kullandığı düşünülüyor ve arkasındaki temel motivasyon şunlara bağlanıyor:
Bilgiyi kovalamak: Olası tüm opsiyonları bir arada görmek ve kolayca erişilebilir hale getirmek.
Bilgiyi sindirmek: Her bir opsiyonu değerlendirip diğerleriyle karşılaştırmak, uygun olmayanları elemek.
Bu davranışın ürün geliştirenlere getirdiği bazı kolaylıklar oluyor tabii ki. Kullanıcı bir sürü sayfayı açma halindeyken yüklenme sürelerini aşmış oluyorlar, ve aynı sayfada bir sürü bilgiyi verme ve karşılaştırma yapma gibi arayüzü kompleksleştirecek fonksiyonlara gerek kalmamış oluyor.
Geliştirdiğimiz ürünlerde paralel tarama ya da park etme davranışlarını destekleyebilmemiz biraz kritik, çünkü bir yan sekmede rakibimiz bir ürün bulunuyor olabilir ve oradaki daha kolay ve hızlı navigasyon bir seçim kriterine dönüşebilir. Bu anlamda dikkat edilebilecek bazı öneriler şunlar:
Web tabanlı bir ürün değilse, tabler ya da listeler oluşturmaya yani karşılaştırma yapmaya ya da gruplamaya yönelik kullanışlı iyileştirmeler yapılabilir.
Web tabanlı bir ürünse, favicon ile sekmenin ürüne ait olduğu belli edilebilir, sayfa başlığının ilk 2-3 kelimesi sayfayı en iyi anlatacak şekilde seçilebilir, breadcrumblarla nereden geldiği hatırlatılabilir ve geri dönmesi kolaylaştırılabilir.
Bilgiyi arama mini serimizin sonuna geldik. İki hafta sonra görüşmek üzere!
Faydalı kaynaklar
Large Devices Preferred for Important Tasks - Link — Yazı içinde özetlediğim araştırmalardan biri.
Page Parking: Millennials' Multi-Tab Mania - Link — Bahsettiğim ikinci konuda yararlandığım ana kaynak.
SigmaOS - Link — Bahsettiğim paralel tarama davranışını deneyimin merkezine koyan yeni nesil bir tarayıcı. Ben aynı anda bir sürü konuyu takip etmeye çalışan bir ürün yöneticisi olarak severek kullanıyorum, benzer ihtiyaçları olan okuyucularımıza tavsiye etmek istedim.
Önceki Sayılar 📚
Bülten #47:
Bülten #46:
Bülten #45:
İş İlanları
🔭 Ürün Yönetimi alanında iş mi arıyorsunuz? İlginizi çekebilecek pozisyonlardan haberdar olmak ister miydiniz? ☝️
Üretim Bandı network’ünde PM, Head of Product, APM vb. ürün pozisyonları için takım arkadaşı arayan ve bizimle iletişime geçen şirketler oluyor. Bu sebeple şirketler ve ilgilenen kişileri bir araya getirdiğimiz bir havuz oluşturmaya başladık.
Siz de pozisyonlardan haberdar olmak istiyorsanız bu formu doldurabilir misiniz?
Bu sayılık bu kadar!
Yazılarımızı seveceğini düşündüğünüz birileri varsa, aşağıdaki butonu kullanarak haberdar edebilirsiniz: